Ver­trou­wens­per­soon voort­aan ver­plicht van­af 50 werknemers

Vanaf 1 december 2023 is de aanstelling van een vertrouwenspersoon verplicht voor ondernemingen met 50 of meer werknemers. Door de wet van 5 november 2023 wordt een wijziging doorgevoerd aan artikel 32sexies van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.

Vóór 1 december 2023 gold er geen wettelijke verplichting om een vertrouwenspersoon aan te stellen binnen een onderneming, maar betrof dit louter een aanbeveling. Enkel wanneer alle leden van het Comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) hierom verzochten, moest een onderneming een vertrouwenspersoon aanstellen.

Daar komt nu dus verandering in.

Wij wijzen hierna op de concrete omstandigheden waarin al dan niet een vertrouwenspersoon verplicht zal moeten worden aangesteld.

Een onderneming die 50 of meer werknemers telt, moet steeds minstens één vertrouwenspersoon aanduiden. Alle werknemersvertegenwoordigers van het CPBW moeten vooraf akkoord zijn met de aanstelling van een bepaald persoon. Indien er geen akkoord bereikt wordt, verstrekt de sociale inspectie advies aan de werkgever.

Voor ondernemingen met 20 of meer werknemers, maar minder dan 50 werknemers, is de aanstelling van een vertrouwenspersoon facultatief, tenzij alle leden van de vakbondsafvaardiging of, bij gebrek hieraan, alle werknemers hierom verzoeken. Indien de werkgever louter beroep doet op een externe preventieadviseur psychosociale aspecten, moet de vertrouwenspersoon ‘intern’ aangeduid worden. Het moet dus gaan om een werknemer van de onderneming.

Indien de werkgever naast de externe preventieadviseur psychosociale aspecten ook beroep doet op een interne preventieadviseur psychosociale aspecten, is de keuze vrij om een interne of externe vertrouwenspersoon aan te duiden. Het is ook steeds mogelijk om meerdere vertrouwenspersonen aan te duiden.

Voor een werkgever met minder dan 20 werknemers is de aanstelling van een vertrouwenspersoon ook facultatief. Daarenboven is het ook de vrije keuze van de werkgever om een interne of externe vertrouwenspersoon aan te duiden. Het is ook steeds mogelijk om meerdere vertrouwenspersonen aan te duiden.

De vertrouwenspersoon

Vanaf 1 december 2023 is het verplicht om als werkgever te starten met de aanstellingsprocedure. Alle medewerkers dienen hierover geïnformeerd te worden en er moet actief op zoek gegaan worden naar geschikte kandidaten.

Een vertrouwenspersoon dient zijn of haar functie in volstrekte autonomie uit te voeren en mag daarnaast ook geen enkel nadeel ondervinden van zijn of haar activiteiten. De vertrouwenspersoon moet een onafhankelijke positie kunnen innemen en om die reden zijn er aantal wettelijke onverenigbaarheden opgenomen in artikel 32sexies, §2 van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. Volgende personen mogen niet aangeduid worden als vertrouwenspersoon:

• de werkgever zelf;
• leidinggevend personeel;
• de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer;
• werknemersvertegenwoordigers in de ondernemingsraad of het CPBW (of mensen die zich hiervoor verkiesbaar stellen);
• leden van de vakbondsafvaardiging.

Na de aanstelling is de vertrouwenspersoon ook verplicht om zo spoedig mogelijk een verplichte basisopleiding van vijf dagen te volgen. Daarenboven is een opgeleide vertrouwenspersoon verplicht om een jaarlijkse intervisie te volgen.

De gegevens van de vertrouwenspersoon dienen ook opgenomen te worden in het arbeidsreglement en kenbaar gemaakt worden voor alle werknemers in de onderneming.

Besluit

De wet is in werking getreden op 1 december 2023. Alle bedrijven met 50 of meer werknemers dienen op heden dus een aanstellingsprocedure te starten om een vertrouwenspersoon aan te duiden. Het is daarbij van belang dat de benoeming vervolgens unaniem wordt goedgekeurd door de werknemersvertegenwoordigers in het CPBW.

DELEN: