De nieu­we Pand­wet en het Nati­o­naal Pandregister

De wet van 13 juli 2013 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek wat zakelijke zekerheden op roerende goederen betreft (de “nieuwe Pandwet”) hertekent het zakelijk zekerheidsrecht voor roerende goederen grondig. De initieel vooropgestelde datum van inwerkingtreding, 1 december 2014, werd altijd maar uitgesteld omdat de concrete uitwerking van het Nationaal Pandregister op zich liet wachten. Uiteindelijk werd op 26 september 2017 het Koninklijk Besluit, dat het gebruik van dit pandregister regelt, gepubliceerd zodat de wet op 1 januari 2018 in werking kon treden.

De nieuwe Pandwet

De grootste innovatie van de nieuwe wet is ongetwijfeld de introductie van het bezitloos pand. Daardoor is het (eindelijk) mogelijk om voor roerende goederen een zekerheidstelling te creëren zonder buitenbezitstelling. Daarnaast maakt de nieuwe Pandwet ook een einde aan de pluraliteit en diversiteit aan regels met betrekking tot zakelijke zekerheden op roerende goederen door die te onderwerpen aan een uniforme regeling. Zo wordt het onderscheid tussen de verschillende soorten panden (zoals het burgerlijke pand, registerpand, pand op de handelszaak enz.) afgeschaft en wordt het retentierecht en het eigendomsvoorbehoud opgenomen in het Burgerlijk Wetboek.

Registratie

Registratie in het pandregister maakt de pandovereenkomst tegenwerpbaar aan derden. Tevens bepaalt het de rang van het pandrecht, waarbij als regel geldt dat het eerst ingeschreven pand voorrang krijgt. De registratie van het eigendomsvoorbehoud is niet vereist voor de tegenwerpbaarheid aan derden, maar wel om het bestand te maken tegen de onroerendmaking van de goederen waarop het slaat.

Het online pandregister

Essentieel binnen het nieuw zakelijk zekerheidsrecht voor roerende goederen is ongetwijfeld het Nationaal Pandregister. Dit register is een volledig geïnformatiseerd systeem dat online toegankelijk is om gegevens te raadplegen en in te voeren.

In principe heeft iedereen toegang tot het pandregister. De gebruiker moet zich identificeren en authentiseren aan de hand van zijn elektronische identiteitskaart. Gebruikers kunnen de status van ‘geregistreerd gebruiker’ krijgen door een overeenkomst te sluiten met de bewaarder van het pandregister (FOD Financiën).

Gebruik van het register

Registratie, wijziging, vernieuwing, overdracht, verwijdering of rangafstand van een zakelijk zekerheidsrecht wordt uitgevoerd door de noodzakelijke gegevens in te voeren in het pandregister. De hierbij te registreren gegevens zijn: (i) de identiteit van de pandhouder / de verkoper (of diens lasthebber), (ii) de identiteit van de pandgever / de koper, (iii) de aanduiding van de bezwaarde goederen / de verkochte goederen en (iv) de gewaarborgde schuldvordering / de aanduiding van de onbetaalde koopprijs.

Retributie

Voor bovenstaande handelingen is een retributie verschuldigd. Deze retributies variëren tussen een minimumbedrag van 8,00 EUR en een maximumbedrag van 500,00 EUR, en dit in functie van het type handeling en de omvang van de gewaarborgde schuldvordering. Voor een raadpleging van het pandregister is een vast bedrag van 5,00 EUR verschuldigd. De pandgever en de koper onder eigendomsvoorbehoud kunnen het register evenwel gratis raadplegen.

Doelgerichte raadpleging

De gegevens die opgenomen zijn in het pandregister worden beschermd door de privacywetgeving. Derhalve mag het register enkel geraadpleegd worden voor de doeleinden waartoe het bestemd is. Oneigenlijk of commercieel gebruik is uitdrukkelijk verboden. Daarenboven worden de zoekopdrachten bijgehouden en kunnen de pandgever en de koper onder eigendomsvoorbehoud nagaan wie hun gegevens bekeken heeft.

DELEN: